Əldə keyimə və uyuşma tək əldə olduğu kimi hər iki əldə də görülə bilər. Keyimə hissi davamlı, bəzi hərəkətləri edərkən və ya istirahət zamanı ortaya çıxa bilər.
Əllərdə keyimə və uyuşma tək əldə olduğu kimi hər iki əldə də görülə bilər. Keyimə hissi davamlı, bəzi hərəkətləri edərkən və ya istirahət zamanı ortaya çıxa bilər.
Əllərdəki keyimə xəstələr tərəfindən yanma, qarıncalanma və elektrik vurması şəklində də hiss edilə bilər. Keyimə yazı yazarkən, işləyərkən, spesifik hərəkətləri edərkən, nəqliyyat və ya alət istifadə edərkən də yarana bilər.
Bütün bu keyimə hissiyyatı şəxsin yaşam keyfiyyətini aşağı salır. Bəzi hallarda şəxs iş görə bilməz vəziyyətə gələ bilər.
Əl keyiməsi və uyuşması nədir?
Bir əldə və ya hər iki əldə birlikdə hiss edilən keyimə hissi, tez-tez rast gəlinən şikayətlərdən biridir. Bu şikayətlər əlin tamamında, ovuc içində, əlin üst hissəsində və barmaq uclarında və ya bəzi barmaqlarda hiss edilə bilər.
Əl keyiməsi bir çox fərqli faktordan yarana bilər və hissizlik, keyimə və yanma kimi şikayətlərə səbəb olur. Əl keyiməsinin ən çox görülən növü əl biləyində və ya dirsəkdə olan sinir sıxılmalarıdır.
Bundan əlavə əzələ spazmı, boyun yırtığı, dağınıq skleroz, şiş, beyin damar xəstəlikləri, qalxanabənzər vəzin az və ya çox işləməsi, ulnar oyuq sindromu, şəkər xəstəliyinə bağlı yaranan neyropatiya, B12 vitamin çatışmazlığı, alkolizm, qan dövranı problemlərinə bağlı qan dövranının azalması, ürək xəstəlikləri və periferik arteriya xəstəlikləri kimi bir çox fərqli xəstəlikdən də qaynaqlanıyor ola bilər.
Çox vaxt əldə keyimənin səbəbi isə adətən karpal tunel sindromu deyilən sinir sıxılmasından qaynaqlanır.
Əldə keyimə niyə olur?
Təkrarlanan əl biləyi hərəkətləri illər içində sinirlərin keçdiyi bağların qalınlaşmasına və ya kanal içindəki təzyiqin artmasına səbəb olur.
Adətən gecələr yüngül keyimələr ilə başlayan şikayətlər çeçələ barmaq xaric digər barmaqların keyiməsi ilə davam edir. Daha sonra bu keyimə və yanma hissi şəxsi yuxudan oyadacaq qədər şiddətlənərək artır.
Müalicə edilməməsi halında qalıcı zədələnmələrə səbəb ola bilər. Dirsəkdə olan sinir sıxılmaları daha çox dirsəyini masaya qoyaraq işləyən şəxslərdə görülür.
Çeçələ və üzük barmaqda keyimə hissi ilə başlayan şikayətlər sürətlə artır. Müalicə edilməməsi halında gücsüzlük və əzələ əriməsi görülür.
Tez-tez əl keyimələrinə səbəb olan səbəblər və xəstəliklər belədir:
- Toxuma, yeri silmə, bez sıxma, xalça silkələmə, davamlı siçan və klaviatura istifadəsi kimi təkrarlanan əl biləyi hərəkətləri ilə bilək bölgəsində median sinir basısı nəticəsində yaranan karpal tunel sindromu ən çox görülən əl keyiməsi səbəblərindəndir.
- Qolun dirsəkdən aşağıda yerləşən bölgəsində median sinir sıxılması olaraq görülən pronator teres sindromu da nadir hallarda əl keyiməsinə səbəb olur.
- Ulnar sinirin bilək səviyyəsində sıxılması, yəni guyon kanalı sindromu və ya dirsək səviyyəsində sıxılması yəni kubital tunel sindromu əl keyiməsinin tez-tez rast gəlinən səbəblərindəndir.
- Şənbə gecəsi iflici olaraq bilinən radial sinir sıxılması digər adıyla düşük əl də, ön qolda əzələlərin arasında yerləşən sinirin sıxılması ilə ortaya çıxan və əldə keyiməyə səbəb olan bir xəstəlikdir.
- Bundan başqa xəstənin müşayiət edən şikayətləri nəzərə alınaraq boyun yırtığı, onurğa beyni və ya beyinə aid nevroloji problemlər də özünü əldə keyimə ilə göstərə bilər.
Sol əl keyiməsi niyə olur?
Sol əl keyiməsi, çox vaxt sinir sıxılması nəticəsində ortaya çıxsa da oynaq zədələnmələri də sol əldə yanma, qarıncalanma və keyimə hissinə səbəb olur.
Sol əl keyiməsi ürəkdə ciddi bir problem olduğunu da göstərə bilər. Əl keyiməsinə qol ağrısı da müşayiət edirsə, anjina koroner adlanan, ürək əzələlərinin kifayət qədər oksigenlənmədiyi hallarda ortaya çıxan xəstəlik bunun səbəbi ola bilər.
Anjina koroner ürək infarktını tetikləyən son dərəcə ciddi bir xəstəlikdir. Ürək infarktı əlamətlərindən biri olan sol əl keyiməsinin bir çox fərqli səbəbi də ola bilər.
Sağ əl keyiməsi niyə olur?
Sağ əldə hiss edilən keyimənin tez-tez rast gəlinən səbəbi karpal tunel sindromudur. Bəzi hallarda beyin-onurğa beyni problemlərinin də xəbərçisi ola bilər.
Sağ əl sümüklərinin çatlaması və ya sınması da keyimə hissinə səbəb ola biləcəyi kimi yaşanan ani travmalar da keyimələrə səbəb ola bilər. Şəkər xəstəliyinə bağlı qan dövranı pozğunluqları və vitamin çatışmazlıqları da keyimələrin digər səbəbləri arasında yer alır.
Tək bir əldə və ya hər iki əldə birlikdə görülə bilən keyimə hissinin çox vaxt səbəbləri median sinir, ulnar sinir və radial sinir sıxılmalarıdır.
Karpal tunel sindromu
Əl və barmaqlarda yaranan keyimə hissinin çox vaxt səbəbi karpal tunel sindromudur. Qoldan gələn və ovuc içinə və barmaqlara uzanan sinir və əzələ toxumaları, bilək bölgəsində dar bir kanaldan və ya başqa sözlə tuneldən keçir.
Karpal tunel deyilən bu bölgədən keçən median sinirə təzyiq tətbiq edilməsi nəticəsində yaranan bir sindromdur. Əl və biləkdə ağrı, keyimə, yanma, hiss itkisi kimi şikayətlərə səbəb olan karpal tunel içində olan median sinir baş, şəhadət, orta və üzük barmağındakı duyunun hiss edilməsini və baş barmaqda olan əzələlərin idarə edilməsini təmin edir.
Bəzi hallarda şikayətlər xəstəni yuxusundan oyada biləcək şiddətdədir. Son dövr olan nevroloji əlamətlər dövründə isə sinir zədələnmələri, hiss itkisi və əzələ əriməsi görülür. Karpal tunel sindromu uzun müddət ərzində təkrarlanan əl biləyi hərəkətlərini təqibən ortaya çıxır.
Davamlı siçan istifadəsi, əl gücü ilə iş görənlər, musiqiçilər, toxuma və naxış işi görənlər, çox təmizkar ev xanımlarının gördüyü rutin işlər bu xəstəliyə zəmin hazırlayan faktorların başında gəlir. Anamnez, fiziki müayinə və nevrologiya mütəxəssisi tərəfindən aparılan EMG ilə diaqnozu qoyulur.
Karpal tunel sindromu xəstəliyin dərəcəsinə görə fiziki terapiya və ya yerli anesteziya altında cərrahi müdaxilə ilə müalicə edilir.
Guyon kanalı sindromu nədir?
Guyon Kanalı Sindromu, dirsəkdən keçdikdən sonra əl biləyinin ovuc içi tərəfinin xarici bölgəsində yerləşən guyon kanalı adı verilən kanaldan keçən ulnar sinirin sıxılması nəticəsində ortaya çıxan, kiçik barmaq ilə üzük barmağın yarısında hiss edilən ağrı, keyimə və hiss itkisidir.
Xəstəliyin irəliləyən dövrlərində əzələ əriməsi və güc itkisi başlayır. Ciddi sinir zədələnmələrinə səbəb olan guyon kanalı sindromu aparılan EMG və fiziki müayinə nəticəsində xəstəliyin mərhələsinə görə fiziki terapiya və ya yerli anesteziya altında cərrahi müdaxilə ilə müalicə edilir.
Əldə keyimə və uyuşmamı azaltmaq üçün nə edə bilərik?
Xəstəliyin səbəbi müəyyən edildikdən sonra səbəbə yönəlik olaraq tibbi müalicə, fiziki terapiya və ya cərrahi müdaxilə ilə müalicə edilir. Sağlam bir həyat üçün müayinələrinizi müntəzəm olaraq etdirməyi unutmayın.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.
